Czym są usługi wodne?
Zgodnie z definicją określoną w art. 35 ustawy Prawo wodne, usługi wodne polegają na zapewnieniu gospodarstwom domowym, podmiotom publicznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą możliwości korzystania z wód w zakresie wykraczającym poza zakres powszechnego korzystania z wód, zwykłego korzystania z wód oraz szczególnego korzystania z wód. Oznacza to, że usługi wodne stanowią kolejny rodzaj korzystania z wód (obok powszechnego, zwykłego i szczególnego korzystania z wód).
Usługi wodne obejmują:
-
pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych,
-
piętrzenie, magazynowanie lub retencjonowanie wód podziemnych i wód powierzchniowych oraz korzystanie z tych wód,
-
uzdatnianie wód podziemnych i powierzchniowych oraz ich dystrybucję,
-
odbiór i oczyszczanie ścieków,
-
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, obejmujące także wprowadzanie ścieków do urządzeń wodnych,
-
korzystanie z wód do celów energetyki, w tym energetyki wodnej,
-
odprowadzanie do wód lub do urządzeń wodnych – wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast,
-
trwałe odwadnianie gruntów, obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych, a także odprowadzanie do wód – wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast,
-
odprowadzanie do wód lub do ziemi wód pobranych i niewykorzystanych.
Kiedy usługi wodne podlegają opłacie?
Opłacie podlegają przede wszystkim usługi wodne za [art. 268 i 269 ustawy Prawo wodne):
-
pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych, w tym pobór na potrzeby chowu i hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych,
-
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, w tym ścieków pochodzących z chowu i hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych,
-
odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych do wód – zarówno te które są ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej, jak również systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast,
-
odprowadzanie do wód - wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast,
-
zmniejszenie naturalnej retencji terenowej na skutek wykonywania na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem, mających wpływ na zmniejszenie tej retencji przez wyłączenie więcej niż 70% powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej.
Opłatę za usługi wodne ponosi się także za szczególne korzystanie z wód polegające na wydobywaniu z wód powierzchniowych, kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu.
W praktyce oznacza to, że opłaty za usługi wodne powinien uiszczać każdy podmiot który posiada pozwolenie wodnoprawne na:
-
zrzut ścieków do wód lub do ziemi,
-
na pobór wód,
-
odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do wód,
Opłaty za usługi wodne nie dotyczą m.in.:
-
odprowadzania ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu,
-
odprowadzania wód opadowych i roztopowych do ziemi (np. do rowu, do gruntu poprzez studnie chłonne).
Kto ustala opłatę za usługi wodne?
Opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej są ustalane przez właściwą miejscowo gminę, natomiast pozostałe opłaty za usługi wodne ustala właściwy Zarząd Zlewni będący jednostką organizacyjną Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
W jaki sposób ustala się opłatę za usługi wodne?
Zasady i sposób naliczenia wysokości opłaty za usługi wodne regulują przepisy art. 271 i 272 ustawy Prawa wodnego. Opłaty za usługi wodne dzielą się na opłatę stałą i opłatę zmienną.
1. Opłata stała jest ustalana przez Wody Polskie raz w roku na podstawie posiadanego przez firmę pozwolenia wodnoprawnego lub pozwolenia zintegrowanego. Oplata ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i odpowiednio w zależności od rodzaju usługi wodnej - maksymalnej ilości możliwych do pobrania wód, wprowadzanych ścieków do wód lub do ziemi, odprowadzanych do wód - wód opadowych lub roztopowych albo wód pochodzących z odwodnienia gruntów. Opłatę tę podmiot wnosi na rachunek PGW WP w 4 równych ratach kwartalnych nie później niż do końca miesiąca następującego po upływie każdego kwartału.
Opłaty stałej nie ponosie się za:
- pobór wód do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, na potrzeby chowu i hodowli ryb oraz do celów elektrowni wodnych,
- wprowadzanie do wód lub do ziemi wód z obiegów chłodzących elektrowni lub elektrociepłowni,
- wydobywanie z wód powierzchniowych, w tym z morskich wód wewnętrznych wraz z wodami wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej oraz wód morza terytorialnego, kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu.
2. Opłata zmienna jest ustalana przez Wody Polskie po zakończeniu każdego kwartału na podstawie danych zawartych w oświadczeniach składanych przez podmioty korzystające z usług wodnych. Wypełnione oświadczenia należy składać do właściwego Zarządu Zlewni PGW WP w terminie 30 dni od zakończenia każdego kwartału. Podmioty zobowiązane do ponoszenia opłat za usługi wodne są zobowiązane składać oświadczenia, zgodnie ze wzorami, które dostępne są w naszym serwisie w zakładce Strefa Wiedzy -> Formularze do pobrania -> Woda i Ścieki: https://odpady-help.pl/documents. Opłatę tą podmiot wnosi na rachunek PGW WP w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu informacji.
Uwaga!
Zasadniczą różnicą pomiędzy opłata stałą a zmienną jest to, że w przypadku opłaty stałej Wody Polskie na podstawie pozwolenia wodnoprawnego samodzielnie naliczają opłatę i informują podmiot pisemnie o konieczności jej uiszczenia, natomiast w przypadku opłaty zmiennej to podmiot musi pamiętać o przedłożeniu (co kwartał) oświadczenia, na podstawie którego Wody Polskie naliczają wysokość opłaty zmiennej. W przypadku niezłożenia oświadczenia lub złożenia oświadczenia zawierającego dane niezgodne ze stanem faktycznym Zarząd Zlewni PGW WP ustala opłatę na podstawie danych pozyskanych w wyniku kontroli gospodarowania wodami lub na podstawie przeglądu pozwoleń wodnoprawnych, co może być dla wielu przypadkach mniej korzystne.
Zasady i sposób naliczenia wysokości opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej regulują przepisy art. 270 ust. 7 i art. 272 ust. 8 Prawa wodnego. Opłata za zmniejszenie naturalnej retencji składa się z iloczynu:
-
jednostkowej stawki opłaty z zastosowaniem kompensacji retencyjnej określonej w § 9 pkt 1 – 2 lit. a) - c) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne,
-
wielkości utraconej powierzchni biologicznie czynnej – opłata jest naliczana za tę część powierzchni nieruchomości, która faktycznie została wyłączona z powierzchni biologicznie czynnej,
-
czasu wyrażonego w latach.
Od czego zależy wysokość opłaty zmiennej?
Wysokość opłaty zmiennej zależy od faktycznego zakresu korzystania z wód w danym okresie rozliczeniowym, np. opłata za:
-
pobór wód zależy od faktycznej ilości pobranych wód oraz celu poboru wód, a także do tego czy mamy do czynienia z poborem wody powierzchniowej czy podziemnej,
-
wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi zależy zarówno od faktycznej ilości i rodzaju odprowadzanych ścieków, jak również od rodzaju substancji w nich zawartych; dodatkowo, w przypadku wód z obiegów chłodzących elektrowni lub elektrociepłowni – od temperatury tych wód,
-
odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych do wód – zależy od faktycznej ilości odprowadzonych wód oraz od istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych.
Kiedy nie musimy uiszczać opłaty za usługę wodną?
Analogicznie jak w przypadku opłat środowiskowych ustawodawca wyznaczył próg, od którego opłata za usługę wodną wymaga uiszczenia. Jeżeli wysokości naliczonej opłaty nie przekracza 20 zł, nie podlega ona uiszczeniu. W takim przypadku Zarząd Zlewni PGW WP nie przekazuje podmiotowi korzystającemu z usług wodnych informacji ustalającej taką opłatę, co w praktyce oznacza, że nie otrzymamy pisemnej informacji od Wód Polskich nt. naliczonej opłaty.
Inne przydatne porady:
Kiedy wody opadowe z miejsca magazynowania odpadów stają się ściekiem przemysłowym?
Ocena wodnoprawna – nowy obowiązek dla inwestora
Pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych / roztopowych
Kto podlega obowiązkowi rozliczania opłat korzystanie ze środowiska