Data aktualizacji: 08.04.2022

Liczba i różnorodność obowiązków z zakresu szeroko pojętej ochrony środowiska, jakie powinni realizować przedsiębiorcy rośnie praktycznie z każdym rokiem. Dodatkowo przepisy zmieniają się na tyle dynamicznie, że trudno jest być na bieżąco z każdym obowiązkiem.

Niestety wraz z obowiązkami pojawiają się także kary za brak lub błędy w ich realizacji. Poniżej przedstawiamy zbiór sankcji karnych, jakie najczęściej nakładane są na przedsiębiorców w związku z nieprzestrzeganiem przepisów z zakresu ochrony środowiska w podziale na poszczególne aspekty środowiskowe.

 

I. GOSPODARKA ODPADAMI

Zgodnie z Ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (tj: Dz.U.Dz.U. 2022 poz. 699):

1. Nieprowadzenie ewidencji odpadów lub prowadzenie ewidencji nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 do 1 000 000 zł [art. 194].

2. Niezłożenie rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami w wymaganym terminie podlega karze grzywny [art. 180a u.o.].

3. Zlecanie wykonywania obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru BDO podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 do 1 000 000 zł [art. 194].

4. Transportowanie odpadów bez uzyskania wpisu do rejestru BDO (w przypadku konieczności jego posiadania) podlega administracyjnej karze pieniężnej od 2 000 do 10 000 zł [art. 195].

5. Zbieranie odpadów bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z posiadanym zezwoleniem podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 zł do 1 000 000 zł [art. 194].

6. Przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z posiadanym zezwoleniem podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 zł do 1 000 000 zł [art. 194].

7. Magazynowanie odpadów z naruszeniem art. 25 ustawy o odpadach (magazynowanie odpadów w sposób nieselektywny czy bez stosownych zabezpieczeń) podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 do 1 000 000 zł [art. 194].

8. Nieprowadzenie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów albo prowadzenie tego systemu niezgodnie z przepisami podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 do 1 000 000 zł [art. 194].

9. Gospodarowanie odpadami w sposób mogący powodować zagrożenia m.in. dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt [zgodnie z art. 16] podlega karze aresztu albo grzywny [art. 171].

10. Mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 zł do 1 000 000 zł [art. 194].

 

II. GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj.: Dz.U.2021 poz.1973 z późn. zm.):

1. Eksploatacja instalacji bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub z naruszeniem jego warunków podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności albo grzywny [art. 351]

 

III. GOSPODARKA OPAKOWANIOWA

Zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (tj.: Dz.U. 2020 poz. 1114):

1. Za nieprowadzenie ewidencji opakowań, w których wprowadzane są do obrotu produkty w danym roku kalendarzowym nakładana jest kara od 10 000 zł do 500 000 zł [art. 56, ust. 1, p. 5 i 8) oraz art. 57, p. 1)].

2. Za nieprzekazanie organizacji odzysku opakowań, z którą zawarta jest umowa, wszelkich niezbędnych danych pozwalających na realizację przejętych przez nią obowiązków nakładana jest kara od 10 000 zł do 500 000 zł [art. 56, ust. 1, p. 5 i 8) oraz art. 57, p. 1)].

3. Za brak realizacji obowiązku odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych należy naliczyć i uiścić tzw. opłatę produktową zależną od rodzaju i masy opakowań wprowadzonych na rynek wraz z produktami [art. 34].

4. Niezłożenie „Rocznego sprawozdania o produktach w opakowaniach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami opakowaniowymi” podlega karze grzywny [art.180a ustawy o odpadach].

5. Nie złożenie zawiadomienia o rozpoczęciu działalności polegającej m.in. na wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów w opakowaniach lub produktów podlega karze grzywny [art. 60].

6. Nieprzeznaczanie na publiczne kampanie edukacyjne lub nie przekazywanie na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej łącznie co najmniej 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym zagrożone jest administracyjna karą pieniężną od 5 000 zł do 500 000 zł [art. 56 ust. 1 pkt 7].

7. Nieumieszczanie numeru rejestrowego BDO na dokumentach sporządzanych w związku z wprowadzająniem na terytorium kraju produktów w opakowaniach podlega administracyjnej karze pieniężnej od 1 000 do 1 000 000 zł [art. 194 ustawy o odpadach].

 

IV. EMISJE DO ATMOSFERY

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj.: Dz.U.2021 poz.1973 z późn. zm.):

1. Brak zgłoszenia informacji dotyczących eksploatacji instalacji lub eksploatacja instalacji niezgodnie ze złożoną informacją, podlega karze grzywny [art. 342].

2. Eksploatacja instalacji bez wymaganego pozwolenia lub z naruszeniem jego warunków podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności albo grzywny [art. 351]

3. Jeśli podmiot korzystający ze środowiska zobowiązany do sporządzenia wykazu opłat środowiskowych, nie przedłoży go lub jego zawartość będzie nasuwała wątpliwości, marszałek województwa może naliczyć opłatę w imieniu podmiotu, uwzględniając dostępne dane lub pomiary WIOŚ [art. 288]. 

4. Nie przedłożenie wykazu dotyczącego opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska w wyznaczonym terminie, podlega karze grzywny [art. 359].

 

Zgodnie z ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (tj.: Dz.U. 2022 poz. 673):

1. Za niezłożenie lub złożenie nieterminowo czy niezgodne ze stanem rzeczywistym raportu do KOBIZE nie przewidziano bezpośrednich sankcji karnych. W przypadku niezłożenia raportu do KOBiZE, zastosowanie mają regulacje Ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Co oznacza, że wojewódzki inspektor ochrony środowiska, podczas kontroli może zażądać przedstawienia złożonego raportu do KOBiZE, a w przypadku jego braku wskazać w zarządzeniach pokontrolnych konieczność jego złożenia. Za niewykonanie zarządzeń pokontrolnych grozi kara aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny (art. 31a ww. ustawy).

Zgodnie z ustawą z dnia 21 listopada 2008 roku o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz.U. 2022 poz. 438):

1. Za niezłożenie w wyznaczonym terminie deklaracji do ewidencji CEEB, można zostać ukaranym grzywną (art. 27h ust. 1)

V. SPRAWOZDANIE PRTR

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj.: Dz.U.2021 poz.1973 z późn. zm.):

1. Za niezłożenie sprawozdania PRTR, właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na prowadzącego instalację, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości 200 zł za każdy dzień opóźnienia, nie więcej jednak niż za 365 dni [art. 236d ust. 1 pkt. 1]

2. Za nieprzekazanie w wyznaczonym terminie danych niezbędnych do identyfikacji zakładu, na terenie którego prowadzona jest instalacja, właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na prowadzącego instalację, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości 5 000 zł [art. 236d ust. 1 pkt. 2].

3. W przypadku przekazywania w sprawozdaniu PRTR danych niekompletnych, niespójnych lub niewiarygodnych, właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na prowadzącego instalację, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości 500 zł do 25 000 zł [art. 236d ust. 2].

 

VI. POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj.: Dz.U.2021 poz.1973):

1. Eksploatacja instalacji, dla której nie uzyskano wymaganego pozwolenia zintegrowanego może zostać wstrzymana przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska [art. 365. ust.1].

2. Dodatkowo eksploatacja instalacji bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności, albo grzywny [art. 351 ust. 1].

Zgodnie z art. 24 Ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz.U. 2021 poz. 2008) grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 zł, chyba że ustawa stanowi inaczej.

 

Inne przydatne porady:

Kary za brak wpisu do rejestru BDO

Transport odpadów od 2018 r.

Jak uzyskać zezwolenie na zbieranie odpadów?

Jak uzyskać pozwolenie na wytwarzanie odpadów?

Kary za brak ewidencji i sprawozdawczości od 2020 roku