Budząca wiele kontrowersji i niepokoju nowa ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne została opublikowana w Dzienniku Urzędowym RP. Oznacza to, że z dniem 1 stycznia 2018 r. wejdą życie m. in. nowe zasady naliczania opłat środowiskowych za pobór wód i odprowadzanie ścieków czy wydania pozwoleń wodnoprawnych. Część nowych przepisów np. dotyczących ochrony wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych wejdzie w życie wcześniej tj. z dniem 24.08.2017 r.

 

Przede wszystkim - centralizacja

Nowa ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, co oznacza, że zmiany dotyczą także podstawowych zasad gospodarowanie wodami oraz zarządzania zasobami wodnymi. Dotychczas zadania dotyczące gospodarki wodnej realizował Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW) we współpracy z zarządami regionalnymi (RZGW). Część zadań realizowały także zarządy województw, powiatów czy miast i gmin. Od 1 stycznia 2018 r. wszystkie obowiązki zostaną przekazane nowemu, centralnie zarządzanemu organowi o nazwie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie  (dalej „Wody Polskie”).

 

Usługi wodne

Nowe Prawo wodne wprowadza definicję tzw. usług wodnych. Pod tym pojęciem należy rozumieć m.in.:

• pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych,

• odbiór i oczyszczanie ścieków,

• wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, obejmujące także wprowadzanie ścieków do urządzeń wodnych odprowadzanie do wód lub do urządzeń wodnych – wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast.

Za poszczególne usługi wodne naliczane będą opłaty.

 

Zgoda wodnoprawna

Dotychczasowe Prawo wodne przewidywało uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia wodnoprawnego w przypadku tzw. szczególnego korzystania z wód. Obecnie wprowadzono tzw. zgodę wodnoprawną, która będzie udzielana przez: pozwolenie wodnoprawne, zgłoszenie wodnoprawne lub ocenę wodnoprawną. W nowej ustawie określono szczegółowo zakres każdej z wymienionych czynności, wraz z trybem ubiegania się o pozwolenie wodnoprawne oraz wymogami poszczególnych operatów wodnoprawnych. Warto podkreślić, że obowiązkiem uzyskania decyzji wodnoprawnej objęto nowy rodzaj działalności tj. wykonywanie na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem powodujących zmniejszenie naturalnej retencji terenowej przez wyłączenie więcej niż 70% powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej (tereny zielone) na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej. W przypadku wydanych już pozwoleń wodnoprawnych zachowują one ważność na okres, na który zostały wydane, a co więcej w nowej ustawie wprowadzono możliwość przedłużenia okresu obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego. W celu przedłużenia obowiązywania należy złożyć stosowny wniosek na 90 dni przed upływem daty, w której pozwolenie wygasa. Do takiego wniosku należy dołączyć operat, na podstawie którego wydano pierwotne pozwolenie wodnoprawne oraz oświadczenie, że informacje w nim zawarte są aktualne. Na podstawie takiego wniosku pozwolenie będzie obowiązywało dalej w takim samym zakresie o ile organ nie wniesie zastrzeżeń. Ustawa dopuszcza także zmianę pozwolenia wodnoprawnego (lub zintegrowanego) na pobór wód podziemnych lub powierzchniowych do końca 2019 roku (artykuł 562) w celu ustalenia rzeczywistych maksymalnych ilości pobieranej wody. Jest to istotne, ponieważ ilości określone w pozwoleniu wodnoprawnym będą stanowiły podstawę do naliczania opłaty za usługi wodne (odpowiednik obecnych opłat środowiskowych).

 

Opłaty środowiskowe po nowemu od 2018 r.

Jedną z największych zmian jakie wprowadza nowa ustawa to zniesienie opłat środowiskowych za pobór wód i zrzut ścieków w formie w jakiej były składane dotychczasowo. Po raz ostatni ww. opłaty środowiskowe podmioty będą naliczały za 2017 r. Od 1 stycznia 2018 r. opłaty środowiskowe w tym zakresie zostaną zastąpione opłatami za usługi wodne. Opłaty te będą składać się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej uzależnionej od faktycznej skali korzystania z usług wodnych. Wysokość opłaty stałej za usługi wodne Wody Polskie ustalą i przekażą podmiotom w formie informacji rocznej. Opłata zmienna naliczana będzie w oparciu o odczyt z przyrządów pomiarowych, z uwzględnieniem okresu rozliczeniowego wynoszącego kwartał. Do 31 grudnia 2020 roku wielkość opłaty za usługi wodne będzie ustalana na postawie określonego w pozwoleniu wodnoprawnym (lub zintegrowanym) celu i zakresu korzystania z wód, lub pomiarów dokonywanych w ramach kontroli gospodarowania wodami lub przeglądu posiadanych pozwoleń. Nowym rodzajem działalności objętej opłatami będzie zmniejszenie naturalnej retencji terenu. Wysokość tej opłaty ustalać będzie wójt, burmistrz lub prezydent miasta a następnie przekaże podmiotom informację, uwzględniającą sposób naliczenia opłaty. Nowelizacja przewiduje również wydanie nowego rozporządzenia w sprawie wzoru wykazów, zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz wysokości należnych opłat jakie korzystający ze środowiska będzie przekazywał do właściwego organu tj. nowego wzoru wykazu opłat środowiskowych. Nowy wzór sprawozdania ma obowiązywać od 2019 roku.

 

Obowiązkowe opomiarowanie

Ustawa zobowiązuje podmioty korzystające z usług wodnych w zakresie poboru wód
 i odprowadzania ścieków do wód lub ziemi (w ilości średniej dobowej powyżej 0,01 m3/s) do zainstalowania urządzeń pomiarowych (lub systemów pomiarowych) do 31 grudnia 2020 roku. Przyrządy pomiarowe mają zostać zainstalowane na koszt Wód Polskich lub koszt podmiotu (ale za zgodą Wód Polskich). Każdy korzystający z usług wodnych będzie musiał udostępnić przyrządy pracownikom Wód Polskich celem odczytu danych.  Ustawa dopuszcza instalowanie urządzeń umożliwiających zdalny odczyt danych. Jeżeli podmiot zobowiązany do ponoszenia opłat za usługi wodne pobierać będzie wodę do różnych celów lub potrzeb, zobowiązany jest zapewnić odrębny pomiar ilości wody pobieranej na poszczególne cele lub potrzeby.

 

Podwyżki cen?

Duży niepokój wzbudza w branży wodno-kanalizacyjnej zapis dotyczący taryf za dostawę wody oraz odbiór ścieków. Zgodnie z przepisem przejściowym, wprowadzenie opłat za usługi wodne nie może stanowić podstawy do zmiany taryf za dostawę wody oraz odbiór ścieków dla odbiorców końcowych tj. osób fizycznych i innych podmiotów (o których mowa w przepisach ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków), za rok 2018 oraz rok 2019. Oznacza to zamrożenie taryf mimo rosnących kosztów obsługi. Prawdopodobnie spowoduje to lawinowe podwyżki w roku 2020, ponieważ przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne nie będą mogły wprowadzać podwyżek stopniowo z roku na rok.

 

Z treścią nowej ustawy można zapoznać się pod adresem:

http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/1566/1

 

                                                     

Źródło: dziennikustaw.gov.pl

Zdjęcie: pixabay.com