W Sejmie trwają obecnie intensywne prace nad nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Celem ustawodawcy jest zakończenie prac nad projektem już w lipcu, by jak najszybciej nowe przepisy weszły w życie. Obecnie posłowie pracują nad dwoma projektami, co do których inicjatywę ustawodawczą podjęli parlamentarzyści – o numerach druku 2377 oraz 2404.

Zdaniem przewodniczącego sejmowej podkomisji zajmującej się monitorowaniem gospodarki odpadami, Tadeusza Arkita, termin lipcowy jest całkowicie realny. Dodatkowo wskazał, by ewentualne poprawki posłowie wnosili do połowy czerwca, by umożliwić szybkie przegłosowanie ustawy w sejmie, co spowoduje zmniejszenie utrudnień dla przedsiębiorców i mieszkańców.

Założenia

Projekt nowelizacji ustawy ma na celu rozwiązanie najbardziej palących problemów wynikających z wprowadzenia poprzedniej nowelizacji. Projekt zakłada sprecyzowanie niektórych definicji, m. in. właściciela nieruchomości, która zostanie rozszerzona także o współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz o jednostki organizacyjne i osoby posiadające tytuł prawny do lokalu. Projekt ponadto zakłada nałożenie minimalnej częstotliwości odbioru odpadów od mieszkańców, co powinno następować nie rzadziej niż co 2 tygodnie. W przypadku budynków wielorodzinnych odpady mają być odbierane w zależności od potrzeb, na zgłoszenie zarządcy. Ponadto projekt zakłada doprecyzowanie przepisów dotyczących tzw. PSZOK-ów poprzez wskazanie ich stacjonarnego charakteru i zwolnienie z konieczności wpisu do rejestru odbierających odpady komunalne. Punkty takie będą musiały uzyskać jedynie zezwolenie na zbieranie odpadów.

Projekt nowelizacji zakłada dodatkowo objęcie obowiązkiem selektywnego zbierania również popiołu z gospodarstw domowych. Ma to spowodować by odpady tego typu nie były wyrzucane razem ze zmieszanymi odpadami komunalnymi i nie powodowały ich zanieczyszczenia, co powodowałoby utrudnienia podczas sortowania. Doprecyzowane mają zostać również kwestie związane z odprowadzaniem opłat w przypadku gdy w części lokalu mieszkaniowego prowadzona jest działalność gospodarcza. W takim przypadku pobierana ma być jedna opłata, wyliczana z tytułu zamieszkiwania w danej nieruchomości.

Dotychczasowe uregulowania

Poprzednia nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, uchwalona w styczniu 2013 roku, wprowadziła spore zamieszanie w zakresie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Zgodnie z nią, całą odpowiedzialność za odbiór odpadów z terenu gmin przejęły samorządy. Do nich należy obecnie obowiązek zorganizowania przetargów na odbiór odpadów z terenu ich gmin. Mieszkańcy są jedynie zobowiązani do złożenia deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami w których muszą zadeklarować do jakich pojemników wyrzucać będą odpady oraz jak często będą one opróżniane. Oczywiście są także zobowiązani do terminowego odprowadzania opłat w wysokości, którą zadeklarowali.

Większość przetargów w kraju już się zakończyła, są jednak wyjątki, gdzie procedura wyłonienia firmy odbierającej odpady wciąż trwa. W przypadku wielu samorządów miało miejsce zaskarżenie wyników przetargów i czasem musiały być one przeprowadzane ponownie.

W związku z tym, że mamy do czynienia z absolutną nowością na rynku odpadów, pojawiło się wiele problemów i niedociągnięć w dotychczasowych przepisach. Konieczne są więc bieżące korekty prawa by dostosować je do warunków rynkowych, tak by nie powodowały dużych utrudnień dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie gospodarowania odpadami.