Ministerstwo Rozwoju pracuje nad projektem zmieniającym aż 18 różnych ustaw po to, aby ulżyć przedsiębiorcom na różnych polach: od środowiska, przez kontrole, podatki, prawo budowlane, po ubezpieczenia i kodeks pracy. Jakie ulgi czekają nas w ochronie środowiska?
Skąd pomysł na zmiany?
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców z 10 października 2016 r. stanowi element stworzonego przez Ministerstwo Rozwoju pierwszego pakietu ułatwień dla przedsiębiorców - „#100zmianDlaFirm”. Celem nowej ustawy jest m.in.: redukcja niektórych obowiązków administracyjnych, doprecyzowanie zagadnień wywołujących wątpliwości interpretacyjne, usprawnienie procesu inwestycyjnego oraz zmniejszenie uciążliwości kontroli działalności gospodarczej. Po konsultacjach publicznych i uzgodnieniach resortowych zmieniono pierwotny projekt ustawy z 1 lipca br.
Po pierwsze - opłaty środowiskowe
Najważniejszą zmianą w zakresie przepisów ochrony środowiska jest propozycja zniesienia obowiązku składania wykazu opłat za korzystanie ze środowiska przez firmy, których opłaty nie przekraczają 800 zł/rok (czyli firm zwolnionych z wniesienia tej opłaty). Ministerstwo Środowiska nie zgadza się z tym pomysłem sugerując, że wraz ze zwolnieniem spadnie ogólna ściągalność opłat i stracimy źródło informacji na temat wielskości emisji. Ministerstwo Rozwoju podaje jednak, że w zależności od województwa takie sprawozdania stanowią nawet 40% (z czego nawet 90% to opłaty poniżej 100 zł), a dane na temat wielkości emisji można uzyskać za pomocą ankietyzacji, zmniejszając koszty przetwarzania danych w urzędach marszałkowskich. Drugą zmianą miał być powrót do naliczania opłat środowiskowych w systemie półrocznym. Zapis ten wynikał z propozycji zawartej już m. in. w ustawie Prawo ochrony środowiska. Jednak po konsultacjach powrócono do obecnego systemu rocznego, a jedyną zmianą ma być powiązanie opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z raportem do KOBiZE. Opłata ma być ustalana na podstawie wielkości i rodzaju emisji zawartej w tym właśnie raporcie.
Po drugie gospodarka opakowaniowa
Kolejne ułatwienie ma dotyczyć prowadzenia tzw. publicznych kampanii edukacyjnych przez przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach na rynek. Obecnie firmy wprowadzające do obrotu produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań poniżej 1 Mg, mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązków wynikających z ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Zwolnienie to nie obejmuje jednak obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Projektowana przez Ministerstwo Rozwoju ustawa proponuje rozszerzenie zwolnienia na wszystkie obowiązki. Tu również oponuje Ministerstwo Środowiska, argumentując, że firmy te obecnie realizują obowiązek publicznych kampanii edukacyjnych wpłacając 2% wartości netto opakowań na rachunek NFOŚiGW. Zniesienie tego obowiązku miałoby uszczuplić wpływy Narodowego Funduszu. Ministerstwo Rozwoju podkreśla jednak, że wielu przedsiębiorców nie ma świadomości tego obowiązku, a kwota wpłacana na konto NFOŚiGW w przeważającej części wpłacana jest przez podmioty wprowadzające powyżej 1 tony opakowań na rynek. W konsekwencji zmiana ma po prostu usunąć martwy przepis.
Po trzecie kontrole
Szereg zmian zaproponowano także w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (tzw. „ustawie SDG”), szczególnie w zakresie prowadzenia kontroli działalności gospodarczej. Zaproponowano m. in. obowiązek zamieszczania w BIP organu administracji publicznej ogólnych schematów prowadzenia kontroli, umożliwienie złożenia skargi do sądu na przewlekłość kontroli, czy umożliwienie przeprowadzania wspólnych kontroli (jeżeli kontrolowany wyrazi zgodę). Wprowadzony ma zostać także zakaz ponownej kontroli, jeżeli kontrolowany aspekt był już wcześniej badany przez inny organ. Ciekawym rozwiązaniem jest także wprowadzenie kontroli na podstawie identyfikacji prawdopodobieństwa naruszenia prawa („analizy ryzyka”). Ma to ograniczyć kontrole przedsiębiorców, u których występuje niewielkie ryzyko bądź nie stwierdzono wcześniej naruszeń przepisów.
(Nie)skuteczne kontrole
Kontrole bywają uciążliwe, ale też często nieskuteczne. W związku z tym zaproponowano także zmiany, które mają pomóc w karaniu nieuczciwych przedsiębiorców. Jedną z ważnych zmian jest propozycja dopuszczenia przeprowadzania pomiarów i oględzin (maksymalnie 1 dzień roboczy) lub pobierania próbek (maksymalnie w ciągu 24 godzin) przed upływem 7 dniowego terminu zawiadomienia o wszczęciu kontroli. W przypadku faktycznych naruszeń 7 dni od dostarczenia zawiadomienia o kontroli zwykle wystarcza na ukrycie dowodów lub usunięcie naruszeń. W ten sposób organy kontrolne nie miały możliwości udowodnienia przewinień. Ponadto zawiadomienie o wszczęciu kontroli będzie można wręczyć nie tylko kontrolowanemu lub osobie przez niego upoważnionej, ale każdemu, kto w danym momencie zarządza zakładem lub konkretną komórką organizacyjną przedsiębiorstwa (działem). Wcześniejsze oględziny nie będą mogły dotyczyć treści dokumentów.
Powyższe zmiany miałyby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem propozycji powiązania opłat środowiskowych za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z raportem do KOBiZE, która miałaby zostać wprowadzona od 1 stycznia 2019 r.
Projekt ustawy dostępny jest pod adresem:
http://www.odpady-help.pl/projekt_aktow_prawnych/762/projekt_ustawy_z_dnia.html
Źródło: legislacja.rcl.gov.pl
Zdjęcie: pixabay.com