15 lipca 2011 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski podpisał ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Rok 2012 ma być rokiem analiz rynku odpadów, przygotowania się gmin do wypełnienia nowych zadań oraz podjęcia stosownych uchwal. Natomiast lipiec 2013 roku to rok rzeczywistego wdrożenia przepisów.Okres przejściowy ma pozwolić na przystosowanie się do nowych warunków wynikającej z ustawy.
Jak było dotychczas?
Dzięki tej ustawie samorządy zyskują narzędzie dzięki któremu będą mogły realizować obowiązek dbania o czystość i porządek na ich terenie. Dotychczas obowiązujące przepisy nie dawały gminie możliwości realnego egzekwowania płacenia za śmieci czy ich właściwego zgodnego z prawem zagospodarowania. Powodowało to, że śmieci nielegalnie były wyrzucane do lasów czy rowów zatruwając wody podziemne i glebę. W momencie wejścia w życie ustawy, gmina ma obowiązek wybrania podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości wyłącznie w drodze przetargu.
Zadania nowej ustawy
Jak czytamy w nowej ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w artykule 6e „Spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w drodze przetargu”. Przepis ten ma na celu zapobieganiu przejęcia odbierania odpadów komunalnych przez gminy i podległe im jednostki kosztem przedsiębiorców działających na rynku. Rozwiązanie to ma na celu wsparcia konkurencji oraz chronienia właścicieli nieruchomości przed ryzykiem zawyżania kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi przez podmioty, które nie działają na otwartym rynku konkurencyjnym. Rozwiązania te zostały zaakceptowane zarówno przez Radę Ministrów, jak i Sejm podczas prac nad projektem ustawy nowelizującej ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Miały one na celu uporządkowanie gospodarki odpadami komunalnymi na terenie kraju, a także zagwarantowanie osiągnięcia przez Polskę celów określonych przepisami prawa wspólnotowego. Proponując nowe rozwiązania uwzględniono również dotychczasową strukturę rynku, na którym działają zarówno firmy będące własnością gmin jak i firmy prywatne. W tym przypadku kierowano się koniecznością, aby po przyjęciu przez gminy odpowiedzialności za odpady zachować nadal możliwość konkurencyjności na rynku, którą zapewniają organizowane przez gminy przetargi. Przepisy ustawy mają zapobiegać przejęciu odbioru odpadów przez gminy i jednostki im podległe kosztem przedsiębiorców obecnie działających na rynku.
Cel nowe ustawy
Celem wprowadzonych przepisów była ochrona interesów przedsiębiorców obecnie działających na rynku oraz zasady przyzwoitej legislacji wynikające z art. 2 Konstytucji RP. Ustawa zapewnia również realizację zasad konkurencji na rynku odpadów komunalnych oraz ochrony właścicieli nieruchomości przed zawyżaniem kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi przez gminne jednostki działające na rynku o charakterze monopolistycznym.
Należy pamiętać, że gminy zobowiązane zostały przepisami nowej ustawy do dokonania analizy rynku odpadów na ich terenie, możliwości ich zagospodarowania i na tej podstawie określenia stawek opłat, do których uiszczania będą zobowiązani właściciele nieruchomości.
Należy również zaznaczyć, że nad działalnością gminną zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym właściwe organy państwa sprawują nadzór m.in. na podstawie kryterium zgodności z prawem. Wszelkie działania gminy, w tym podjęte uchwały, podlegają nadzorowi właściwych organów.
Źródło: mos.gov.pl
Zdjęcie: sxc.hu