Rok 2017 dostarczył nam szeregu zmian prawnych. Najważniejsze dotyczyły gospodarki wodno-ściekowej, opakowaniowej i emisji do powietrza. W ostatnich dniach ubiegłego roku opublikowano także istotną zmianę ustawy o odpadach. Liczne kontrowersje wzbudziło przejęcie nowego Prawa wodnego, które zaczęło obowiązywać od początku 2018 r. Aktualizacja ustawy o gospodarce opakowaniami wprowadziła obowiązek pobierania opłat za tzw. foliówki od 2018 r., natomiast dzięki przyjętej zmianie ustawy o substancjach zubożających (…), więcej urządzeń chłodniczych zostało objętych obowiązkowym wpisem do Centralnego Rejestru Operatorów (dalej „CRO”). Dodatkowo od połowy 2017 r. z uwagi na nowelizację KPA łatwiej jest Nam załatwić sprawy w urzędach.
Nowe Prawo wodne
Ustawa z 20 lipca 2017 r. w całości zastąpiła poprzednią, wprowadzając m.in. zmiany w uzyskaniu pozwoleń wodnoprawnych czy ustanawiając nowy centralny organ - Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie (dalej „Wody Polskie”), który przejmie realizację wszystkich zadań związanych z gospodarowaniem wodami. Jednak największe dyskusje wzbudziły zapisy, dotyczący taryf za dostawę wody oraz odbiór ścieków. Nowe prawo wprowadza pojęcie tzw. usług wodnych, które należy rozumieć m.in. jako pobór wód podziemnych lub powierzchniowych czy odbiór i oczyszczanie ścieków. Zgodnie z jednym z przepisów przejściowych, wprowadzenie opłat za usługi wodne nie może stanowić podstawy do zmiany taryf za dostawę wody oraz odbiór ścieków dla odbiorców końcowych (np. osób fizycznych), za rok 2018 oraz rok 2019. Oznacza to zamrożenie taryf mimo rosnących kosztów obsługi. Może to doprowadzić do znacznych podwyżek w roku 2020, ponieważ przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne nie będą mogły wprowadzać podwyżek stopniowo z roku na rok. Zmodyfikowane zostały również opłaty środowiskowe za usługi wodne. Już od 2018 r. nie będą one naliczane przez podmioty korzystające ze środowiska (przedsiębiorstwa), ale przez Wody Polskie. Wysokość naliczonej opłaty będzie przekazywana przedsiębiorcy listownie. Nowe opłaty składać się będą z opłaty stałej i zmiennej. Wysokość opłaty stałej będzie narzucana przez Wody Polskie, natomiast opłaty zmienne będą ustalane na podstawie odczytów z przyrządów pomiarowych.
Opłata za foliówki
Nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowym, to kolejny przykład zmian w przepisach. Uaktualniona ustawa również zaczęła obowiązywać wraz z rozpoczęciem 2018 roku. Najważniejszą zmianą jaką wprowadziła jest opłata recyklingowa za torby foliowe. Już w latach 2009-2010 znaczna część jednostek handlowych wycofała się z bezpłatnego wydawania toreb. Teraz jednak, co najmniej część pobieranej za tzw. foliówki opłaty ma trafiać do budżetu Państwa i być przeznaczana na cele związane z ochroną środowiska. Minimalna opłata ma wynosić 0,20 zł za jedną sztukę torby foliowej, natomiast stawka maksymalna to 1 zł za sztukę. Opłata nie dotyczy jednak wszystkich toreb na zakupy z tworzyw sztucznych a jedynie tych o określonej grubości i przeznaczeniu np. tzw. zrywki, czyli bardzo cienkie torebki foliowe stosowane do pakowania żywności jak warzywa czy pieczywo będą zwolnione z opłaty recyklingowej. Z drugiej strony te same torebki używane do pakowania gwoździ w sklepie przemysłowym są już objęte obowiązkiem opłaty recyklingowej.
Powrócił problem „odorów”
Po raz kolejny podjęto pracę nad legislacyjnym unormowaniem uciążliwości zapachowych. Ze względu na trudności w tym zakresie, już kilkakrotnie porzucano próby unormowania emisji odorów. Jednak zwiększająca się liczba skarg obywateli skłoniła Ministerstwo Środowiska do wznowienia prac. Tym razem Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wraz z przedstawicielami naukowymi i specjalistami z branży, zajmuje się opracowywaniem projektu ustawy „odorowej”. Do tej pory wydano jednak tylko tzw. „Kodeks przeciwdziałania uciążliwości zapachowej”, który stanowi zbiór porad i wytycznych dla przedsiębiorców.
Więcej urządzeń chłodniczych w rejestrze CRO
Pod koniec września 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany były konieczne, w związku z dostosowaniem prawa krajowego do przepisów unijnych. Do najistotniejszych modyfikacji jakie wprowadziła nowelizacja należy rozszerzenie i objęcie obowiązkiem rejestracyjnym i sprawozdawczym operatorów agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych chłodni i przyczep chłodni oraz zmiana sposobu przeliczania ilości f-gazów w urządzeniach, które po przekroczeniu określonego progu zostaną objęte obowiązkiem rejestracyjnym i kontrolnym. Zmianie ulegnie także częstotliwość kontroli szczelności wynikająca z faktu, że limity napełnienia urządzeń fluorowanymi gazami cieplarnianymi, które warunkują częstotliwość przeprowadzania tych kontroli wyrażane będą w CO2 eq (ekwiwalent CO2), a nie jak dotychczas – w kilogramach. Tona ekwiwalentu CO2 definiowana jest jako iloczyn masy gazów cieplarnianych w tonach metrycznych i ich współczynnika ocieplenia globalnego (GWP). Dodano także nowe definicje i zmodyfikowano już istniejące, wydłużono czas sporządzania oraz zmieniono zakres informacji w kartach urządzenia i kartach systemu ochrony przeciwpożarowej oraz w sprawozdaniu rocznym wprowadzanym do CRO.
Zmiana w KPA
Po 1 czerwca 2017 r., powinno się w szybszy i łatwiejszy sposób przeprowadzić postępowanie administracyjne w urzędzie. Od tego dnia obowiązuje zmieniony Kodeks postępowania administracyjnego. Daje on dodatkowe narzędzia petentom do „walki” z opieszałością i stronniczością urzędów. Przykładowo jeśli organ nie dopilnuje terminu rozstrzygnięcia sprawy (lub nie otrzymamy informacji o wydłużeniu terminu postępowania), uznaje się, że sprawa zostanie przyjęta zgodnie ze złożonym wnioskiem. Urzędnik może od teraz, w uzasadnionych przypadkach wyznaczyć dłuższy termin na uzupełnienie braków formalnych. Również wnioskodawca ma możliwość złożenia wniosku o przedłużenie tego terminu. Zmieniły się także przepisy w zakresie wymierzania kar pieniężnych. Jeśli wyrządzona szkoda jest znikoma, a strona zaprzestała szkodzącego zachowania, organ może odstąpić od nałożenia kary.
Odpady pod większym nadzorem
22 grudnia 2017 r. opublikowano zmianę ustawy o odpadach, która wprowadza szereg nowości dotyczących głównie zasad ewidencji i sprawozdawczości. Wprowadzono nowy dokument ewidencyjny tj. KPOK - karta przekazania odpadów komunalnych, zniesiono możliwość wystawiania miesięcznej KPO, wprowadzono obowiązek zamieszczania na KPO daty i godziny przekazania i przyjęcia odpadu. Transportujący odpady będzie musiał posiadać dokumenty potwierdzające rodzaj transportowanych odpadów podczas transportu. W opracowaniu znajdują się także nowe wzory kart ewidencji i kart przekazania odpadów. Zmiany w ewidencji odpadów mają obowiązywać jednak dopiero od 1 stycznia 2020 r.
Rok 2017 przyniósł liczne zmiany prawne istotne zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób fizycznych. Największym wyzwaniem w nowym roku będzie przystosowanie się do nowego Prawa wodnego oraz wprowadzanych wraz z nim zmian.
Poniżej mogą Państwo znaleźć linki do ww. ustaw i nowelizacji oraz innych istotnych aktów prawnych ogłoszonych pod koniec 2017 r.:
-
ustawa z dnia 24 listopada 2017 roku o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych ustaw: http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2017/2422
-
ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2180/1
-
ustawa z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2056/1
-
ustawa z dnia 15 września 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/1999/1
-
obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 września 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/1951/1
-
ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/1566/1
-
ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000935
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie poziomów ograniczenia składowania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2412/1,
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie funkcjonowania Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2377/1,
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie wzorów formularza rejestrowego, formularza aktualizacyjnego i formularza o wykreśleniu z rejestru http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2017/2458
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie stawki opłaty recyklingowej http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2389/1,
-
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/1975/1.
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2390/1
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 grudnia 2017 r. w sprawie Centralnego Rejestru Operatorów: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2419/1
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie odpadów, które podlegają próbie strzępienia odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji, oraz sposobu jej wykonania: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/2381/1
Do konsultacji skierowano projekty:
-
rozporządzenia w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//515/12305704/12474681/12474682/dokument319231.pdf
-
zmiany rozporządzenia w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//515/12305202/12471340/12471341/dokument316886.pdf
Źródło: opracowanie własne
Zdjęcie: własne