Już dawno mówiono o konieczności zmian w przepisach dotyczących ochrony oraz wycinki drzew i krzewów. Problemy zaczynały się zwykle w przypadku wycinki drzew przy realizacji różnych inwestycji, czy też w przypadku gdy drzewa lub krzewy zagrażały bezpieczeństwu. Dotychczas wymiar kary za nielegalne wycięcie drzewa był często nieproporcjonalny do wyrządzonej szkody. Nowa ustawa ma to zmienić…
Nowe prawo, nowa jakość
20 lipca Prezydent RP podpisał Ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Wprowadza ona m.in.: nowelizacje w Ustawie z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody w zakresie ochrony oraz usuwania drzew i krzewów. Dotychczasowe przepisy były rygorystyczne i bardzo nieelastyczne. Często uniemożliwiały wycinkę drzew lub krzewów nawet w sytuacji, gdy zagrażały bezpieczeństwu mieszkańców. W takich sytuacjach mieszkańcy wycinali drzewa, czy krzewy bez zezwolenia a wójt, burmistrz lub prezydent miasta musiał wymierzyć kary sięgające nawet milionów złotych. Kary te były oczywiście zbyt wysokie, szczególnie gdy nakładane były na osoby starsze wycinające drzewa na ogródkach działkowych…
Niższe opłaty i łagodniejsze kary
Zmiana ww. ustawy wprowadza przede wszystkim obniżenie opłat i kar administracyjnych za usunięcie drzew lub krzewów. Dodatkowo umożliwi różnicowanie wysokości kary w zależności od okoliczności sprawy. Duży nacisk został położony na jakość nowych nasadzeń zastępczych, do których często zobowiązuje zezwolenie na wycinkę.
Nowe zasady naliczania opłat
Z wejściem w życie ustawy zmianie ulegnie sposób naliczania opłaty za wycięcie drzewa. Wysokość opłaty ma uwzględnić koszt odtworzenia drzewa o podobnych parametrach do wycinanego. Opłata będzie naliczana na podstawie stawki zależnej od obwodu pnia (mierzonego na wysokości 130 cm), od tempa przyrostu pnia na grubość oraz współczynników różnicujących stawki w zależności od lokalizacji drzewa (tereny miejskie czy wiejskie). Stawki określi oczywiście nowe rozporządzenie Ministra Środowiska, które musi zostać wydane nie później niż 12 miesięcy od wejścia w życie ww. ustawy.
Nie każdy Polak to dendrolog
Dużym problem obowiązujących przepisów jest fakt, że chcąc wyciąć jakiekolwiek drzewo, czy krzew trzeba zamienić się w profesjonalnego drzewoznawcę. Nie dość, że trzeba określić gatunek to jeszcze wiek drzewa, ponieważ zezwolenie na wycięcie wymagane jest dla drzew powyżej 10 lat. Z tym elementem problem mieli często także urzędnicy wydający zezwolenia na wycinkę. Nowe przepisy znacznie ułatwią klasyfikację. Zamiast sprawdzać wiek drzewa, wystarczy zmierzyć jego obwód.
Opłaty nie dla osób fizycznych
Trzeba pamiętać jednak, że opłaty za wycięcie drzewa, czy krzewu ponoszą tylko przedsiębiorcy. Osoby fizyczne nie płacą opłat, jeżeli tylko uzyskały zezwolenie na wycięcie drzewa lub krzewu. Na osoby fizyczne może zostać nałożona wyłącznie kara za nielegalne wycięcie drzewa.
Zwolnienia
Innym ułatwieniem jest zwolnienie z konieczności uzyskania zezwolenia na wycięcie krzewów z ogrodów przydomowych i powalonych lub złamanych np. przez wiatr drzew. W takim przypadku drzewa będą mogły być usunięte przez straż pożarną, zarządcę drogi itp. lub przez inne osoby, ale po oględzinach pracownika urzędu gminy. Zniesiono także opłaty za usuwania tzw. samosiewu z nieużytkowanych gruntów. Nie wolno jednak zapomnieć o zezwoleniu na wycięcie. Zwolnienie w przypadku samosiewów dotyczy wyłącznie opłaty.
Wycinka pod inwestycję
Ustawa uwzględniła też problem często niepotrzebnych wycinek prowadzonych jako przygotowanie terenu pod inwestycję. Dotychczas wielokrotnie powtarzały się sytuacje, gdy inwestor karczował drzewa z danego terenu, a później z różnych przyczyn (najczęściej finansowych) nie realizował planowanej inwestycji. W efekcie nie było ani budynku, ani drzew, a teren często straszył zarastając w sposób niekontrolowany. Nowe prawo zakłada, że wycinkę drzew lub krzewów będzie można przeprowadzić dopiero np. po uzyskaniu pozwolenia na budowę.
Nowe kompetencje marszałka
Dotychczas zezwoleniami na wycinkę drzew i krzewów zajmowały się gminy lub konserwatorzy zabytków. Ustawa wprowadza dodatkowy przypadek, gdy zezwolenie na wycinkę będzie dotyczyło nieruchomości na terenie miast na prawach powiatu, zezwolenie będzie wydawał marszałek województwa.
Lepsza ochrona przed niszczeniem drzew
Regulacji wymagała także kwestia dewastowania koron drzew poprzez ich zbyt mocne przycinanie tzw. ogławianie. Taki zbieg powinien być prowadzony wyłącznie na gatunkach do tego przystosowanych np. niektóre gatunki wierzb jak wierzba biała, czy krucha. Drzewa te charakteryzują się szybkim wzrostem. W przypadku innych drzew ogławianie może prowadzić do zachorowań (grzyby, owady), drzewa próchnieją, stają się podatne na złamania, a w efekcie często obumierają. Aby odstraszyć nieprofesjonalnych ogrodników od niszczenia drzew podniesiono kary za niewłaściwie prowadzenie pielęgnacji koron drzew. Nowe prawo przewiduje, że kara za usunięcie powyżej 30% korony wyniesie 60% kary za uszkodzenie drzewa, a powyżej 50% korony - 2-krotność opłaty za wycięcie drzewa.
Ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw RP.
Źródło: sejm.gov.pl
Zdjęcie: pixabay.com