Komisja Europejska 14 kwietnia 2020 r. opublikowała dokument pt. „Waste management in the context of the coronavirus crisis” (Gospodarka odpadami w kontekście kryzysu wywołanego koronawirusem), w którym zawarte są zalecenia dotyczące gospodarki odpadami w obliczu zagrożeń jakie niesie za sobą epidemia COVID-19. W dokumencie zostały poruszono 5 zagadnień:

• gospodarowanie odpadami komunalnymi,
• gospodarowanie odpadami pochodzącymi z zakładów opieki zdrowotnej,
• zdrowie i bezpieczeństwo podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami,
• formy wsparcia finansowego dla podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami,
• wymiana informacji pomiędzy państwami członkowskimi UE i podnoszenie świadomości społecznej w obliczu kryzysu wywołanego epidemią koronawirusa.

W celu zapobiegania dalszemu rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19 Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) przedstawiło następującą procedurę postępowania z odpadami wytwarzanymi w miejscach kwarantanny lub izolacji (poza placówkami opieki medycznej):

• w pokoju osoby zarażonej należy umieścić osobny worek na odpady,
• papierowe chusteczki i maseczki ochronne zużyte przez osobę zarażoną należy natychmiast wyrzucić do worka na odpady, który został umieszczony w pokoju osoby zarażonej,
• rękawiczki i maseczki ochronne stosowane przez opiekunów osoby zarażonej i osoby sprzątające, należy po wyjściu z pomieszczenia niezwłocznie wyrzucić do osobnego worka na odpady, umieszczonego przy drzwiach pokoju osoby zarażonej,
• worki na odpady należy zawiązać, zanim zostaną zabrane z pokoju osoby zarażonej - nie należy przesypywać tych odpadów do innego worka; worki na odpady w pokoju osoby zarażonej powinny być jak najczęściej wymieniane;
• worki na odpady można zebrać razem i umieścić w jednym, nowym worku na odpady; zamknięte worki na odpady osób zarażonych można umieścić  razem z innymi zmieszanymi odpadami komunalnymi.

Warto podkreślić, że wg Komisji Europejskiej nie jest konieczne stosowanie specjalnych metod zbierania i/lub przetwarzania tych odpadów. Po kontakcie z workami na ww. odpady należy zachować ścisłą higienę rąk: umyć ręce wodą z mydłem lub użyć środków dezynfekujących na bazie alkoholu.

Gospodarowanie odpadami pochodzącymi z zakładów opieki zdrowotnej
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) zaleca, aby odpady pochodzące ze sprzątania placówek opieki zdrowotnej klasyfikować jako zakaźne odpady kliniczne kategorii B (UN3291) i umieszczać je w osobnych workach. Państwa członkowskie muszą zapewnić możliwość przetwarzania i w razie potrzeby, magazynowania odpadów medycznych. W przypadku braku możliwości przetworzenia, w tym spalenia odpadów medycznych, państwo powinno zapewnić bezpieczne i tymczasowe magazynowanie tych odpadów. Magazynowanie odpadów powinno obywać się przy użyciu zamkniętych pojemników na odpowiednio zabezpieczonym terenie, do którego dostęp miałyby tylko i wyłącznie osoby upoważnione. Wewnętrzną i zewnętrzną powierzchnię pojemników powinno się dezynfekować przy użyciu odpowiednich środków.

Dopuszcza się możliwość zastosowania alternatywnych metod przetwarzania odpadów medycznych, pod warunkiem, że:

• wybrana metoda będzie zgodna z prawem UE i obowiązującymi przepisami krajowymi,
• jeśli wybrana metoda będzie miała bardziej niekorzystny wpływ na środowisko w porównaniu z metodami stosowanymi normalnie, to jej stosowanie powinno zostać możliwie najbardziej ograniczone w czasie i przestrzeni,
• stosowane będą odpowiednie środki ostrożności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zdrowie i bezpieczeństwo podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami
Zalecenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy w sektorze gospodarki odpadami obejmują:

• odpowiednią organizację pracy w celu unikania przenoszenia infekcji między zespołami, tj. przestrzeganie dystansu między poszczególnymi osobami, zmniejszenie do minimum liczby pracowników znajdujących się na tym samym obszarze;
• zapewnienie odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej (maseczki, rękawiczki), a także odpowiednich środków dezynfekujących;
• zapewnienie ścisłego przestrzegania podwyższonych standardów higieny, w tym częstych zmian i dezynfekcji środków ochrony osobistej; wymiana profesjonalnych rękawic w przypadku pęknięcia lub wystąpienia jakiejkolwiek możliwości  ich potencjalnego zanieczyszczenia; regularnie dezynfekcja urządzeń,  kabin pojazdów i ubrań;
• zapewnienie, że tam, gdzie zwykle noszone są maski, obowiązują i są przestrzegane ścisłe procedury dotyczące ich zakładania i zdejmowania;
• w szczególnych przypadkach, zapewnienie odpowiednich warunków pracy dla osób wymagających szczególnego traktowania, takich jak osoby starsze i osoby z  przewlekłymi problemami zdrowotnymi.

W większości zalecenia Komisji Europejskiej pokrywają się z „Wytycznymi w sprawie postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywoływaną przez niego chorobę COVID-19 (w czasie trwania pandemii/epidemii)” opublikowanymi przez Ministerstwo Klimatu. Wyraźną różnicą jest wskazanie dotyczące postępowania z odpadami medycznymi. Komisja Europejska podkreśla konieczność magazynowania tych odpadów, w przypadku braku macy przerobowych instalacji do ich zagospodarowania, do czasu gdy ich przetworzenie zgodnie z obowiązującymi przepisami będzie możliwe. Zagospodarowanie odpadów innymi metodami traktowane jest raczej jako ostateczność. W wytycznych Ministerstwa Klimatu, a także w ustawie z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020, poz. 568) nie położono nacisku na magazynowanie odpadów medycznych do czasu, gdy ich właściwe zagospodarowanie będzie możliwe.

 

Z treścią wytycznych można zapoznać się pod adresem:
https://odpady-help.pl/interpretacje/p-gospodarka-odpadami-w-nbsp-kontekscie-kryzysu-wywolanego-koronawirusem-wytyczne-komisji-europejskiej-p