W dniu 23 stycznia 2016 r. zakończył się okres przejściowy wyznaczony w Ustawie o odpadach z 2012 r. Oznacza to, że od niedzieli 24 stycznia funkcjonuje nowy, pełny system gospodarki odpadami. Pytanie jednak, czy rzeczywiście system jest pełny i czy funkcjonuje poprawnie…
Płynny termin
Przypomnijmy, że pierwotny termin zakończenia okresu przejściowego w gospodarce odpadami wyznaczono na 23 stycznia 2015 r. tj. 2 lata od wejścia w życie nowej Ustawy o odpadach. Niestety w wyznaczonym terminie Ministerstwo Środowiska nie zdążyło opracować wszystkich wymaganych rozporządzeń do nowej ustawy, a wielu przedsiębiorców nie zdążyło uzyskać stosownych zezwoleń na gospodarowanie odpadami na nowej podstawie prawnej. Ratunkiem okazała się Ustawa z 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 122), która wydłużyła okres przejściowy o dodatkowy rok.
Problem z zezwoleniami na zbieranie i przetwarzanie odpadów
Od 24 stycznia 2016 r. nie obowiązuje już część decyzji z zakresu gospodarki odpadami, które wydane zostały przed dniem wejścia w życie Ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach, a dokładnie:
- zezwolenia na zbieranie odpadów,
- zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów,
- decyzje wydane na podstawie art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (pozwolenia na wytwarzanie odpadów) w zakresie zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Jeżeli podmiotom prowadzącym działalność związaną z gospodarką odpadami, nie udało się uzyskać w tym terminie stosownego zezwolenia, a będą nadal prowadzić działalność - mogą otrzymać administracyjną karę pieniężną w wysokości od 1 000 do 1 000 000 zł za prowadzenie działalności bez wymaganego zezwolenia.
Wydane rozporządzenia
W ciągu 3 lat od wejścia w życie Ustawy o odpadach wydano 20 rozporządzeń, które uszczegóławiają poszczególne zagadnienia poruszane w ustawie. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć rozporządzenia: w sprawie składowisk odpadów, katalogu odpadów, wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (nowe wzory KEO i KPO), rodzajów odpadów i ilości odpadów dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (wykreślenie odpadów niebezpiecznych, dodanie nowych kodów odpadów), dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach (zakaz składowania frakcji palnej) czy przekazywania odpadów osobom fizycznym (nowa lista odpadów, limity).
Wielcy nieobecni
W wyznaczonym terminie nie zakończono prac nad pięcioma obligatoryjnymi rozporządzeniami, które muszą zostać wydane zgodnie z Ustawą o odpadach. W opracowaniu ciągle pozostają rozporządzenia w sprawie:
- szczegółowych warunków uznania odpadów niebezpiecznych za odpady inne niż niebezpieczne,
- szczegółowych wymagań dla transportu odpadów;
- funkcjonowania bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami,
- wzorów rocznego sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi oraz rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami,
- wzoru formularza rejestrowego formularza aktualizacyjnego formularza wykreśleniu z rejestru.
MBP bez rozporządzenia
Do najbardziej kontrowersyjnych decyzji Ministerstwa Środowiska należy z pewnością rezygnacja z publikacji nowego rozporządzenia w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (MBP). Dotychczasowe Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz.U. 2012 poz. 1052) przestało obowiązywać z dniem 24.01.2016 r. Ministerstwo zdecydowało nie tworzyć na razie nowych przepisów w tym zakresie, a wszystkich zainteresowanych odsyła do zapisów Ustawy o odpadach oraz dokumentu referencyjnego BAT dla przemysłu przetwarzania odpadów z sierpnia 2006 r.
Sprawozdawczość
Do skutku nie doszło także utworzenie tzw. BDO (Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami), czyli elektronicznej bazy prowadzonej przez urzędy marszałkowskie, do której podmioty miały składac sprawozdania poprzez indywidualne konta. Nowy termin uruchomiania BDO przesunięto jednak do 2018 r., w związku z czym zasady sprawozdawczości w zakresie gospodarki odpadami pozostają niezmienne przez kolejne dwa lata.
Reasumując, pomimo zakończenia okresu przejściowego, w systemie gospodarki odpadami pozostaje wiele niewiadomych.
Źródło: własne
Zdjęcie: pixabay.com