Zgodnie z zapisem art. 10 ustawy z 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz zapisów pochodzących z innych ustaw, możliwe jest nałożenie wyższej kary - w przypadku naruszenia warunków przewozu drogowego, niż kara obowiązująca w czasie, w którym zostało popełnione wykroczenie. Cała sprawa zaczęła się od skargi, jaką złożył jeden z przewoźników po tym, jak po odwołaniu się od decyzji Straży Granicznej naliczona mu wcześniej kara została podwyższona z 6 000 zł do 10 000 zł. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim postanowił rozwiązać tę kwestię zwracając się bezpośrednio do Trybunału. Zdarzenie związane było z faktem wwiezienia na teren kraju częściowo spalonego samochodu oraz braku niezbędnego zezwolenia na transport odpadów.

Zmiana wysokości kary

Pod koniec 2011 roku przedsiębiorca został ukarany przez straż graniczną grzywną w wysokości 6 000 zł, a kiedy odwołał się od tej decyzji, sprawa raz jeszcze trafiła do tego samego komendanta Straży Granicznej. Zgodnie z jego decyzją kara została podtrzymana, a jej kwota zwiększona do 10 000 zł. Taką możliwość stwarza zapis ustawy z 16 września 2011 roku, która zaczęła obowiązywać od stycznia 2012 roku, pozwalając tym samym na zmianę wysokości kary nawet w przypadku spraw rozpoczętych i będących w toku.

Sprawa trafia do Trybunału Konstytucyjnego

Trybunał Konstytucyjny już wielokrotnie rozpatrywał różne sprawy opierając się na zasadzie niedziałania prawa wstecz. Dotyczy to zwłaszcza przepisów prawa karnego oraz praw wpływających bezpośrednio na ograniczenia praw lub zwiększenie obowiązków obywateli. Według opinii Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego mogło dojść do naruszenia Konstytucji z zakresu zasad równości. Przed 1 stycznia 2012 roku kara dla przewoźnika zajmującego się transportem odpadów zza granicy uzależniona była tylko od uprawomocnienia się decyzji Straży Granicznej.

Prawo nie działa wstecz…

Z wcześniejszej wypowiedzi prokuratora Jerzego Łabudy z Prokuratury Generalnej wynika, że zapis ustawy pozwalający na stosowanie wyższych kar jest niezgodny z zapisem Konstytucji. W przypadku zmiany przepisów nie powinno dojść do sytuacji, w której możliwe jest zwiększenia kwoty kary, jej wysokość powinna być względnie niższa w przypadku zmian zapisów ustawy.

Zgodnie z wtorkowym orzeczeniem Trybunału ostatecznie potwierdzono, że art. 10 ustawy z 16 września 2011 r. jest sprzeczny z art. 2 Konstytucji. Trybunał tylko w wyjątkowych przypadkach dopuszcza możliwość działania prawa wstecz, jednak w rozpatrywanej sprawie nie było podstaw, aby dopuścić taką ewentualność.

 

Źródło: prawo.rp.pl

Zdjęcie: sxc.hu