Źródło: pixabay
Wprowadzenie w 2012 r. nowej ustawy o odpadach wymusiło na podmiotach prowadzących zbieranie lub przetwarzanie odpadów konieczność uzyskania nowych zezwoleń. Ustawa przewidywała dwuletni okres przejściowy w tym zakresie, co oznacza że zdecydowana większość obecnych zezwoleń w gospodarce odpadami została wydana w latach 2013-2015, a co za tym idzie w najbliższych dwóch latach będzie kończył się 10-letni okres, na który maksymalnie mogły być wydane.
To oznacza, że w najbliższych latach czeka nas fala wniosków o wydanie nowych zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie odpadów, podobna do tej, która w roku 2020 „zalała” organy administracji i z której, pomimo prób negowania tego problemu przez Ministerstwo, do tej pory wielu podmiotom i urzędom nie udało się wyjść. Może dojść do kuriozalnej sytuacji, w której np. decyzja na zbieranie odpadów wygaśnie zanim zostanie ostatecznie dostosowana do wymogów ustawy o zmianie ustawy o odpadach z 2018 roku.
Co prawda ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wprowadziła przedłużenie terminu obowiązywania zezwoleń, które wygasały w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (art. 15zzzzzy), natomiast przepisy te tracą moc po upływie 6 miesięcy od dnia odwołania stanu epidemii (które nastąpiło 16 maja br.). To oznacza, że zezwolenia, których termin obowiązywania został „covidowo” przedłużony wygasają z dniem 17 listopada.
Branża gospodarki odpadami (w tym nasze Stowarzyszenie) alarmowała Ministerstwo Klimatu i Środowiska o przedłużających się postępowaniach dostosowujących posiadane decyzje i związanych z tym obawach odnośnie zbliżających się terminach wygasania dotychczasowych zezwoleń. Przez długi czas Ministerstwo zaprzeczało jakoby problem długich postępowań przed urzędami w ogóle istniał. Chociaż niecałe dwa miesiące temu, w odpowiedzi na petycję jednej z izb branży gospodarki odpadami przyznano, że istnieje „tymczasowy” problem z przewlekłością postępowań dotyczących dostosowania posiadanych decyzji.„Niemniej jednak, niezależnie są rozważane w resorcie klimatu i środowiska zmiany obowiązujących przepisów prawa. Rozważana zmiana ma na celu usunięcie obaw wyrażanych przez część przedsiębiorców, związanych z upływem ważności posiadanych przez nich decyzji w zakresie gospodarowania odpadami.”
Pomimo tej zapowiedzi w procesie legislacyjnym nie pojawiały się nowe projekty zmiany ustawy o odpadach, które mogłyby wprowadzić niezbędne zmiany, pozwalające na rozwiązanie tego problemu.
Aż pod koniec września do Sejmu trafił projekt ustawy, który w błyskawicznym tempie przeszedł kolejne czytania na posiedzeniach i prace w komisjach, aż po niecałych dwóch tygodniach trafił do podpisu Prezydenta i w dniu 17 października została opublikowana Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.
Pomimo tytułu, który w żaden sposób nie sugeruje żeby dotyczyła ona czegokolwiek innego niż ceny prądu, w art. 43 i 45 wprowadza „koła ratunkowe” dla podmiotów posiadających pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub zezwolenia na zbieranie czy przetwarzanie odpadów. Ci z Państwa, którzy posiadają decyzje z gospodarki odpadami z „krótkim terminem przydatności” i obawiali się o dalszą możliwość prowadzenia działalności, wiedząc ile trwają postępowania przed urzędami, mogą odetchnąć z ulgą.
W ustawie Prawo Ochrony Środowiska wprowadzono do art. 193 ust. 1c-1e wskazujące, że w okresie do dnia 31 grudnia 2025 r. pozwolenie na wytwarzanie odpadów nie wygasa, jeżeli posiadacz odpadów w terminie nie później niż trzy miesiące przed upływem czasu, na jaki zostało wydane to pozwolenie, złoży wniosek o wydanie nowego pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Dotychczasowe pozwolenie wygaśnie w dniu następującym po dniu, w którym uprawomocni się nowe pozwolenie albo też decyzja o odmowie jego wydania lub o umorzeniu postępowania. Przez cały okres przedłużenia obowiązywania pozwolenia będzie trzeba utrzymywać zabezpieczenie roszczeń.
W ustawie o odpadach dodano analogiczne zapisy poprzez dodanie art. 226a, który określa, że w okresie do dnia 31 grudnia 2025 r. zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów nie wygasa ze względu na upływ czasu, na jaki zostało wydane, jeżeli posiadacz odpadów w terminie nie później niż trzy miesiące przed upływem tego czasu złoży wniosek o wydanie nowego zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Podobnie jak w przypadku pozwoleń na wytwarzanie odpadów dotychczasowe zezwolenia wygasną dzień po uprawomocnieniu się nowych zezwoleń lub decyzji o odmowie ich wydania/umorzeniu postępowania lub pozostawieniu bez rozpatrzenia.
Również w tym przypadku posiadacz odpadów będzie musiał utrzymywać zabezpieczenie roszczeń do czasu uzyskania decyzji o jego zwrocie.
Przepisy dotyczące przedłużenia ważności posiadanych zezwoleń/pozwoleń będą również miały zastosowanie w przypadku decyzji, które wygasają w terminie krótszym niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (weszła w życie 18 października) pod warunkiem, że wniosek o wydanie nowego pozwolenia/zezwolenia zostanie złożony w terminie obowiązywania dotychczasowego pozwolenia.
Powyższe przepisy nie obejmą sytuacji, w której czas, na który zostało wydane zezwolenie minął przed 18 października, a posiadacz odpadów nie zdążył uzyskać nowej decyzji pomimo złożenia wniosku oraz sytuacji, w której nadal nierozpatrzone pozostaną wnioski o dostosowanie do przepisów z 2018 r. decyzji, których termin obowiązywania mijał w okresie stanu epidemii, a podstawa prawna do przedłużenia terminu ich obowiązywania traci moc 17 listopada.
Miło, że Ministerstwo nie pozostało „głuche” na postulaty branży odpadowej i zainterweniowało umożliwiając dalszą działalność legalnie działającym podmiotom z branży gospodarki odpadami. Tak naprawdę naprawiają problem, który sami wygenerowali. Można też mieć zastrzeżenia do formy, w której tego typu „akcje ratunkowe” są prowadzone – w bardzo szybkim czasie, z pominięciem etapów procesu legislacyjnego i możliwości zapoznania się z projektem i przede wszystkim w akcie prawnym, w którym nikt nie spodziewałby się tego typu zapisów.
Link do ustawy:
https://odpady-help.pl/prawo/61