16 czerwca do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (UD163). Projekt ten w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się w grudniu ubiegłego roku i zawierał wiele rozwiązań, które budziły nasze wątpliwości – głównie w zakresie zwiększenia kar m.in. za nieprawidłowo prowadzoną ewidencję. Zostały one przekazane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w piśmie z 20 stycznia 2021 r. (https://www.odpady-help.pl/uploads/files/171/Opinia_UD163_odpady_help_MK.pdf).

            Projekt, który wpłynął do Sejmu został w tym tygodniu przyjęty przez Radę Ministrów, a w porównaniu z grudniową wersją zostały do niego wprowadzone znaczące zmiany. Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie obecnej wersji projektu, wskazując na najważniejsze jego zapisy oraz porównując je z pierwotnymi propozycjami:

1) proponowane zmiany w ustawie o odpadach:

- dodano definicję "odbierających odpady komunalne",

- wydłużono do 3 lat dopuszczalny czas magazynowania odpadów - zmiana w porównaniu z poprzednią wersją projektu, która zakładała wydłużenie terminu dla odpadów paliwa alternatywnego i odpadów stosowanych do jego produkcji;

- dodano zapis umożliwiający WIOŚ próbne zalogowanie się do wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania, w przypadku obowiązku prowadzenia go online;

- wyłączono z obowiązku prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania odpadów niepalnych, niebędących odpadami niebezpiecznymi;

- wskazano, że w przypadku negatywnego postanowienia pokontrolnego WIOŚ (kontrola dotycząca uzyskania/zmiany zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów) właściwy organ może odmówić wydania decyzji - dotychczas był on do tego zobligowany ("właściwy organ odmawia wydania zezwolenia");

- zmieniono zapis dotyczący wygaszenia decyzji podmiotów, które nie rozpoczęły działalności objętej zezwoleniem - skrócono dopuszczalny czas do 1 roku od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. W porównaniu z poprzednią wersją projektu usunięto propozycję dotyczącą podmiotów już prowadzących działalność;

- przeniesiono kary za przekazywanie odpadów nieuprawnionym podmiotom (art. 175) oraz nieprawidłową ewidencję (art. 180 ust.1) do art. 194 - takie przewinienia będą podlegać administracyjnej karze pieniężnej;

- zaproponowano obniżenie minimalnej wysokości kary przewidzianej w art. 194 - będzie ona wynosić nie mniej niż 1000 zł i nie będzie mogła przekroczyć 1 000 000 zł;

- proponowane jest też usunięcie zapisu art. 194a dotyczącego podwójnej wysokości kary za kolejne naruszenie przepisów dotyczących zbierania/przetwarzania odpadów prowadzonych z naruszeniem zezwolenia lub bez zezwolenia;

- uchylono załącznik nr 6 zawierający wzór do obliczania administracyjnej kary pieniężnej. Wysokość kary z art. 194 dotyczącej zbierania lub przetwarzania odpadów bez zezwolenia oraz gospodarowania niezgodnie z posiadanym zezwoleniem ma uwzględniać „przesłanki określone w art. 199, w szczególności ilość i właściwości odpadów, możliwość wystąpienia zagrożeń dla ludzi lub środowiska oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy”.  

2) proponowane zmiany w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

- umożliwienie gminom wprowadzenie do regulaminów utrzymania czystości i porządku stosowania indywidualnego oznakowania pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych w sposób, który pozwoli na identyfikację właściciela;

- uchylenie art. 6c ust. 2c umożliwiającego dobrowolne przystąpienie do gminnego systemu  gospodarki odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości niezamieszkałych - przedsiębiorcy będą mieli 30 dni od ogłoszenia uchwały, aby złożyć oświadczenie o wyłączeniu z systemu. W oświadczeniu będą musieli wskazać podmiot, z którym podpisana została umowa na odbiór odpadów komunalnych. Oświadczenie nie będzie mogło być odwołane przez okres obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego na odbiór odpadów z nieruchomości niezamieszkałych.

- wprowadzenie maksymalnej stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w przypadku ustalania ich na podstawie zużycia wody - będzie to 7,8% przeciętnego miesięcznego  dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem - za gospodarstwo domowe, czyli maksymalnie 149,68 zł (na podstawie danych za 2020 r.).

- w przypadku nieruchomości niezamieszkałych – maksymalna stawka dotyczyć będzie worków lub pojemników o pojemności 120 l - 1,3%  przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za pojemnik lub worek (czyli 24,95 zł), przy czym za worki/pojemniki o innej pojemności – opłatę ustala się proporcjonalnie. Dotychczas maksymalna stawka dotyczyła też pojemników 1100 l i wynosiła 3,2 % przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę – teraz proporcjonalnie wyniesie ona aż 11,9 %.

- gminy będą mogły pokrywać część kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

- uszczegółowiono, że karze grzywny podlega również przekazywanie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych podmiotom niewpisanym do rejestru działalności regulowanej;

- doprecyzowano zapis zawarty w art. 9xaa dotyczący kar za nierzetelne lub złożone po terminie sprawozdanie podmiotu Zbierającego odpady komunalne. Dotychczas dotyczył on jedynie podmiotów zbierających odpady komunalne „stanowiące frakcje odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła”.

Zdjęcie: pixabay.com