Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska Michała Kurtyki o zmianę przepisów dotyczących ustalania gminnych opłat za odbiór i gospodarowanie odpadami.

Po zbadaniu uchwał rad gmin RPO uznał, że są one przyjęte z naruszeniem konstytucyjnej zasady równości podatkowej i prawa unijnego.

 

O sposobie obliczania opłat za śmieci decydują same gminy (Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Dz.U. z 2020 r. poz. 1439, z późn. zm.).

Ustawodawca nie wskazał wytycznych, jakimi rady gmin mają się kierować przy wyborze metod określania wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Nie oznacza to jednak, że rady gmin dysponują pełną dowolnością w wyborze metody – jest ona ograniczona przepisami prawa unijnego, a także konstytucyjną zasadą równości daninowej. Niestety są one powszechnie pomijane przez gminy, które koncentrują się na zapewnieniu stabilnego finansowania systemowi gospodarowania odpadami komunalnymi.

W ocenie RPO, stosowana przez część samorządów metoda obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi uzależniona od powierzchni lokalu, którego opłata dotyczy, narusza konstytucyjną zasadę równości daninowej, a także unijną zasadę – zanieczyszczający płaci. Prowadzi to do nieproporcjonalnie wysokiego obciążenia kosztami funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi osób samotnych. Przy zastosowaniu wskazanej metody, osoby te ponoszą bowiem tożsame opłaty do tych, ponoszonych przez wieloosobowe gospodarstwa domowe, przy bezsprzecznie o wiele mniejszym „potencjale wytwarzania odpadów”.

 

 

Z pełną treścią pisma można zapoznać się pod adresem: